Procesy i fakty psychiczne miałyby być nieprzestrzenne, miałyby nie posiadać wymiaru. Cecha ta nie wydaje się ścisła, a w każdym razie nie jest ona cechą wszystkich zjawisk psychicznych. Istotnie takie zjawiska psy- chiczne jak przekonanie, żal, tęsknota, gniew, namysł, postanowienie itd. po- siadają cechy przestrzenne raczej tylko o tyle, że rozgrywają się w nas. Prze- strzenne umiejscowienie zjawisk psychicznych wtym znaczeniu dotyczy samego aktu jego przeżywania. A więc widzenie, słyszenie, doznawanie, odczuwanie pewnych treści psychicznych jest związane z naszą osobowością i rozgrywa się w nas. Ci, którzy mówią o nieprzestrzenności zjawisk psychicznych, mają jed- nak na myśli nie tyle sam akt przeżywania tych zjawisk, co ich treść. Taką treścią zjawiska psychicznego byłby dźwięk lub barwa bez względu na to, kto ją widzi, kto go słyszy i jaki jest stosunek do tych treści osobowości je prze- żywającej. Takimi treściami byłyby również: ból bez względu na jego aktualne odczuwanie, smutek bez względu na jego doznawanie, sąd bez względu na jego urabianie się. Treści te są oczywiście owocem dokonywanej przez nas abstrakcji, niemniej jednak o ich cechach mamy prawo mówić. Niektóre z nich zdają się mieć jednak pewne cechy przestrzenne. Są to te, które w procesie poznawania otaczającej nas rzeczywistości stanowią bezpośrednie, a w każdym razie naj- mniej pośrednie jej odzwierciedlenie. Dla przykładu powołać się można na wyobrażenie odtwórcze znanego nam przedmiotu. Wyobrażenie to nie ma wprawdzie tych cech przestrzennych w ścisłym znaczeniu, które można stwier- dzić i zmierzyć na przedmiocie realnym. W naszej wyobraźni możemy jednak do pewnego stopnia pewne cechy przestrzenne wyobrażonego przedmiotu dość wyraźnie oglądać, W naszej wyobraźni znajduje się bowiem odzwierciedlenie . przedmiotu realnego, które ma cechy do niego podobne. W pewnych przypad- kach takie wyobrażenia odtwórcze czy wytwórcze mogą nabierać szczególnej wyrazistości, niekiedy tak dalece, iż mogą człowieka wprowadzać w błąd tak, jak gdyby były przedmiotami realnie istniejącymi. Powrócimy do tych zagad- nień przy omawianiu zjawisk ejdetycznych i chorobliwych zaburzeń czynności spostrzegania, tzw. omamów. Tutaj wystarczy zaznaczyć, że cecha nieprze- strzenności zjawisk psychicznych ma zastosowanie względne. [patrz też: , psychoterapeuta warszawa, dentysta wola, kosmetyki organiczne ]
Tags: dentysta wola, kosmetyki organiczne, psychoterapeuta warszawa