Zjawisko psychiczne różni się zasadniczo od wszystkich innych tym, że po pierwsze dostępne jest postrzeganiu tylko jednej osoby, mianowicie tej, która je przeżywa. Przy analizie tych faktów wystrzegać się trzeba dwuznaczników. Jeden i ten sam przedmiot fizyczny ogląda kilka osób, albo jeden i ten sam dźwięk posłyszy kilka osób. Realnie istniejące źródła tych podniet wzrokowych czy słuchowych mają swój byt pojedynczy, jednakże odzwierciedlenie podmiotowe tych przedmiotów poznania staje się wielokrotne, gdyż u każdej ze spostrzegających osób powstaje osobny widok czy dźwięk. W życiu potocznym używamy terminów “widok” lub “dźwięk” w dwojakim znaczeniu, albo mamy na myśli istniejące przedmiotowo źródła działających na nasze zmysły podniet, a więc np. krajobraz, czyli “widok” albo “dźwięk” jako przedmiotowy ruch falowy w przestrzeni, albo też tych samych terminów “widok” lub “dźwięk” używamy na oznaczenie podmiotowych przeżyć, stanowiących odzwierciedlenie poznawcze tych przedmiotów poznania. Rozmaite osoby przeżywają więc tylko pozornie ten sam widok lub ten sam dźwięk. Powstające tu zjawiska psychiczne są podobne, są analogiczne, powstają też w analogicznych warunkach, są jednak przeżyciami odrębnymi, gdyż każdy z nich powstał u innej osoby jako odrębne, własne, osobistym podmiotem nacechowane przeżycie. Z powyższego wynika druga znamienna cecha zjawisk psychicznych. Powstają one zawsze pod warunkiem, że ktoś ich doznaje. Nie ma zjawisk psychicznych “niczyich”. W dziejach metafizyki nie brakło zresztą i takich dziwacznych poglądów. W psychologii naukowej nie wątpi się w zasadę, że zjawiska psychiczne muszą być zawsze “czyjeś”, że są zawsze przeżyciem jakiegoś podmiotu. Istnieją one pod warunkiem, że istnieje “ktoś”, kto ich doznaje, choćby ten ktoś był najprymitywniejszym ustrojem żywym. Niektórzy określają tę zasadę twierdzeniem, że zjawiska psychiczne mają byt zależny. [więcej w: psycholog dziecięcy, psycholog poznań, psycholog warszawa ]
Tags: psycholog dziecięcy, psycholog poznań, psycholog warszawa